රළ - කලා සංස්කෘතික සංවාද

දශක ගණනාවක් පුරා ගොඩනැගුනු සමාජ ආතතියේ පුපුරා යාම පසුගිය අප්‍රේල් මාසයේ සිදු විය. ඒ ගෝල්ෆේස් අරගලය හරහාය. අරගලය හමුවේ විවිධ උපාමාරු දමමින් සිටි ලංකාවේ රාජ්‍ය තන්ත්‍රය හිටපු ජනාධිපති හා අගමැති වෙනුවට වෙනත් ජනාධිපති කෙනෙකු හා අගමැතිවරයකු ලත් කරගැනීමෙන් අවසානයේ කෙසේ හෝ ක්‍රමය ආරක්ෂා කරගැනීමට සමත් විය. මෙසේ අලුතින් ජනාධිපතිධුරයට පත් වූ රනිල් වික්‍රමසිංහ ප්‍රමුඛ ආණ්ඩුව දැන් අර්බුදය සමනය කරගත නොහී තව තවත් ජනතාව මත ආර්ථික දේශපාලන හා සමාජයීය පීඩනය තීව්‍ර කරමින් සිටී. රටේ මුල්‍ය උත්පාදන මාර්ග බහුජාතික සමාගම්වලට විකිණීමට කැසකවමින් සිටී. රාජ්‍ය අංශයේ මහජන සේවා පෞද්ගලිකකරණයට උත්සාහ දරමින් සිටී. එළඹීය හැකි ඊළඟ මහජන අරගලය හමුවේ සන්නද්ධ හමුදා ශක්තිමත් කරමින් සිටී. පසුගිය මාසයේ එළිදැක්වූ අසංක සායක්කාර නාට්‍යවේදියාගේ ‘අයියා මළෝ’ නාට්‍යය ලංකාවේ ප්‍රේක්ෂකයා හමුවට පැමිණියේද ඒ පිළිබඳ ‘රළ’හි මෙම කතාබහ සිදුවන්නේද උක්ත සමාජ දේශපාලන පසුබිමෙහිය. කෘතිය, අරගලය හා අරගලය පැන නැගුණු අප ජීවත්වන වත්මන් මොහොත පිළිබඳ යම් අදහසක් ලිපිය අවසානයේ ගොනුකර ගැනීමට අපේක්ෂා කරමින් අපි නාට්‍ය පිළිබඳ සාකච්ඡාවකට එළඹෙමු. ‘සායා’ දීර්ඝ ...

 ආශාවරී මැදිරිගිරියේ දැරියන් පිරිසකගේ දායකත්වයෙන් බිහි වූ ‘ආශාවරී‘ සංගීත කණ්ඩායම විසිරුවා හරින ලෙස දැනුම්දී තිබුණා.  බාලවයස්කාරයන් වීම නිසා ඔවුන් සංගීත කණ්ඩායමක් ලෙස ප්‍රසංග වේදිකාවට නැඟීම නීති විරෝධී බවට පොලිසිය තීරණය කළා. එපමණක් නෙවෙයි, ජාතික ළමාරක්ෂක අධිකාරියට  පැමිණිල්ලක් කරමින් කම්කරු දෙපාර්තමේන්තුවේ මැදිහත්වීමෙන් මැදිරිගිරිය ආශාවරී සංගීත කණ්ඩායමේ කටයුතු අත්හිටුවා තිබෙනවා.  වයස අවුරුදු 16ට අඩු දැරියන් යොදවා මුදල් සෙවීමේ පරමාර්ථයෙන් සංගීත කණ්ඩායමක් පවත්වාගෙන යා නොහැකියි කියලා චෝදනා නගා තිබෙනවා. මේ දක්වා ළමුන් යොදාගෙන මුදල් හම්බ කළ චිත්‍රපට, වෙළඳ දැන්වීම් හා වෙනත් ප්‍රාසාංගික අවස්ථා විශේෂයෙන් රියලිටි වැඩසටහන් ආදිය සම්බන්ධව පොලිසිය විසින් මේ චෝදනාව නැගුවෙ නැහැ. කොළෙඹ නගරයේ බලවත් වෙළඳ ආයතනවලින් ළමුන් යොදවා මුදල් ඉපයීම් නීතියට පටහැනි නොවන්නටත් මැදිරිගිරියෙ ගොවි දරුවන්ට සංගීත කණ්ඩායමක් පවත්වා ගෙන යාම තහනම් වන්නටත් බලපාන නීතියේ වෙනස හඳුනාගත යුතුයි. සුපර්ණකා ස්ත්‍රිය සම්බන්ධ කතා පුවත් බොහෝ විට ගොඩ නගනු බන්නේ පුරුෂ දෘෂ්ටිකෝණයෙන්. මෙම අභියෝගය ජයගැනීමට දරණ උත්සාහය සාහිත්‍ය...

පද - ධනුෂ්ක ෆර්නෑන්ඩු සංගීතය - අරුණ ගුණවර්ධන ගායනය - ශෂිකා නිසංසලා, මිහිඳු ආරියරත්න ආදරය කිරීම කියන්නෙ විෂයක් විදියට ප්‍රගුණ කළ යුත්තක් කියලා අවබෝධ කර ගත්තෙ නැති සමාජයක ප්‍රේමය සම්බන්ධයෙන් පැන නඟින අතිමූලික ගැටලුවක් වෙන්නේ ආදරය හා ආත්මාර්ථය අතර තියෙන බෙදුම් රේඛාව අපහැදිලි වී යාම යි. මේ කලාපයෙන් අපි සංවාදයට ලක් කරන්න බලාපොරොත්තු වෙන සින්දුවෙන් අසන්නිය වෙත ගෙන එන්නෙ අන්න ඒ තේමාව කියල යි අපිට හිතෙන්නෙ.  මේ ගැටලුව වෙත ප්‍රවේශ වෙද්දී අවධානය යොමු කරන්න සිද්ධ වෙන ප්‍රධාන සාධකයක් වෙන්නෙ සරාගී ආදරය යි ලිංගික ආශාව යි අතර තියෙන වෙනස මොකක්ද, කියන එක. ලිංගික බැඳීමක් සම්බන්ධයෙන් වන ආශාව ආදරය මඟින් උද්දීපනය කළ හැකි වුණත් මේ ක්ෂේත්‍ර දෙක අතර පවතින පරතරය හඳුනා නො ගැනීමෙන් ඇද වැටෙන අගාධයෙන් මිනිසාට ලෙහෙසියෙන් නම් ගොඩ ඒමට හැකි වෙන්නේ නැහැ. එරික් ෆ්‍රොම් ආදරය ගැන රචනා කරපු විශිෂ්ට ග්‍රන්ථය වන The Art of Love - An Enquiry into the Nature of Love (Erich Fromm)  කියන පොතේ දි ඒ ගැන මෙහෙම සටහනක් තියනවා.  “කායිකව හමු වන මොහොතේ දී සමීප බැඳීමක් පවතින්නේය යන මායාව ලිංගික ආකර්ෂණය ම්ඟින් ඇති කරයි.නමුත්...

  ජීවිතය දිනනන්නට නගරයට පැමිණීම ග්‍රාමීය තරුණයන්ගේ සදාතනික සිහිනයකි. කොරියාවට හෝ ඩුබායි වලට පැන ගැනීම තවත් කෙනෙකුට සිහිනයකි. උසස් පෙළ සමයේ බොහෝ දෙනෙකුගේ සිහිනය වන්නේ කෙසේ හෝ විශ්වවිද්‍යාලයකට රිංගා ගැනීමයි. මේ සියලු දෙනා අදහන කාරණයක් ඇත. එනම් තමන් විදින සියළුම පීඩාවන්ට විසඳුම් නගරයට යාමෙන් හෝ කොරියාවට යාමෙන් සොයාගත හැක යන්නයි. ඒ අනුව මෙම අරමුණ වෙනුවෙන් ජීවිතයේ ඕනෑම දෙයක් උගසට තැබීමට මොවුහු මැළි නොවෙති. නමුත් ඒ පැතූ ලෝකය ඔවුන්ට හමුවෙනවාද? බස් ගාස්තු පමණක් අතැතිව කොළඹට පැමිණ ධනවත් ව්‍යාපාරිකයන් වූ තැනැත්තන් පිළිබඳ සිදුවන කතාබහේදී ඔවුන්ව උත්කර්ෂයට නංවනු ලබයි. කොරියාවට ගිය තරුණයෙකුගේ නිවසට දවසින් දවස විවිධ බඩු භාණ්ඩ එකතුවන ආකාරය දෙස අප බලා සිටී. අපිත් කොරියාවෙ ගියොත් ගොඩ යැයි සිතන පිරිමසක්ද සිටිති.  නමුත් සැබෑ චිත්‍රය ඒ ආකාරයටම සුන්දරද? බසයෙන් කොළඹ පැමිණ ධන කුවේරයෙකුවූ අයෙකු ගැන කතාකරන්නට පත්තර පිටු ගණන් වෙන්වුවද එම හීනයම ලුහුබැඳ නගරයට පැමිණ මත්ලෝලියකු හෝ වීදි ගණිකාවක වන්නට වූ සිය ගණනක් ගැන ඒ සමස්ත  සමාජය නිහඬය. නමුත් මෙම කතාව සම්පූර්ණ වන්නේ ඔවුන්ගේ කතාවත් මීට එක්වූ පසුය. ඔවුන...

උගනිව්, සරල දේ පවා කාලය එළඹ ඇත්තයෙ පමා විය යුතු නැත.... අයනු ආයනු පමණක් නොවටී,  එහෙත් එයද උගනිව් පසුබට නොවී අද අදම අරඹව් සියල්ල උගනිව් නායකත්වය උදුරා ගනිව්! උගනිව්, රැකවලෙහි මිනිසුනි උගනිව්, සිරගත මිනිසුනි උගනිව්, ගෘහණියනි උගනිව්, හැට විය ඉක්මවූ මිනිසුනි නිවහනක් නැති නුඹලා පාසලක් සොයා යව්... බියපත් මිනිසුනි, විමසුම් සහිත වව් සයින් සිටින මිනිසුනි, පොත් සොයා යව් අවියකි එය... නායකත්වය උදුරා ගනිව්! බිය නොවව් විමසන්නට සොයුරනි, යටපත් නොවී සිටිනු ඔබම විමසා බලව්.... නොදන්නේ නම් එය නුඹ නොදන්නෙය ගණනය කර බලව්.. ගෙවිය යුත්තේ නුඹමය හැම දෙයම විමසා බලව් එසේ වන්නට හේතු විමසව් නායකත්වය උදුරා ගනිව්! (බර්ටෝල්ට් බ්‍රෙෂ්ට් විසින් 1935 නිෂ්පාදනය කළ ‘අම්මා‘ නාට්‍ය සඳහා ලියූ In Praise of Learning ගීතයේ අනුවාදයකි)